ΑΛΗΘΕΙΑ , ΠΟΙΟΣ  ΗΤΑΝ  Ο ΜΑΡΚΟ  ΠΑΣΑΣ ;

Στην πλούσια από αμπέλια και καρποφόρα δέντρα Σύρο το 1814 γεννήθηκε από εύπορη οικογένεια ο Μάρκος Αποστολίδης ή Πιτσιπιός, ο γνωστός μέχρι και σήμερα Μαρκο Πασάς.

Τη βασική εκπαίδευση την είχε στην γενέτειρά του αλλά αμέσως μετά αποφασίστηκε να μετακομίσουν οικογενειακώς στην Κωνστ/πολη όπου υπήρχαν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.

   Στην Πόλη σπούδασε στην Στρατιωτική Ιατρική Σχολή και όταν απεφοίτησε διορίστηκε Διευθυντής του Χειρουργικού τμήματος (1851). Διακρίθηκε για την άριστη επιστημονική του κατάρτιση και πολύ σύντομα ανέκτησε τον βαθμό του ταξίαρχου, και ήταν ο πρώτος γιατρός στο αξίωμα αυτό στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Το 1861 ανεβαίνει στον θρόνο ο σουλτάνος Αμπντούλ Αζίζ ο οποίος, εκτιμώντας την προσφορά του Μάρκου στην Πύλη, του απονέμει και  οφίκιο, σπάνιος τίτλος για ρωμιό (1871). Σημειωτέον ότι η ιδεολογία του Μάρκου ήταν καθαρά συνταγματική όταν το καθεστώς του ίδιου  σουλτάνου υπήρξε απολυταρχικό.

Ακολουθεί η περίοδος του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ του Β΄. Το 1878  ο Μάρκος αναρριχάται σε μέλος της Γερουσίας και μαζί με τον Κριμαίο Αζίζ Μπέη ίδρυσαν τον σύλλογο της Ερυθράς Ημισελήνου που αργότερα (1935) μετονομάστηκε σε Σωματείο και από το 1947 μέχρι και σήμερα λειτουργεί σαν τον  Ερυθρό Σταυρό της Τουρκίας θα μπορούσαμε να πούμε, με την ονομασία Turkiye Kizilay Dernegi.

Ο Μάρκο Πασάς υπήρξε επιστήμονας έμπειρος, αξιόλογος και σωστός. Χαρακτηριστικό του ήταν η ιώβειος υπομονή που επιδείκνυε στους ασθενείς του που τους άκουγε και τους συμβούλευε σε απλή γλώσσα έτσι ώστε να καταλαβαίνουν τις υποδείξεις του. Στρογγύλευε τις απαντήσεις του με μαεστρία και δεν άφηνε κανένα συνομιλητή του δυσαρεστημένο. Τους παρείχε επίσης και ψυχολογική υποστήριξη με μεγάλη ηρεμία και άνεση που για την εποχή του ήταν πρωτοφανές και ανήκουστο.

Αυτή λοιπόν η πρωτόγνωρη για την τότε κοινωνία τακτική του Μάρκου Αποστολίδη διαδόθηκε στην ευρύτερη περιοχή και δεν άργησε να γίνει και λογοπαίγνιο. Έτσι όταν κάποιος ήθελε να βγάλει από μέσα του τα βάσανα και τις συσσωρευμένες σκοτούρες του,  του έλεγαν :

‘’ πες τα παράπονα σου στον Μάρκο Πασά’’

με την έννοια ”παράτα μας με τα προβλήματα σου και πήγαινε να τα πεις στον Μάρκο Πασά”  γιατί αυτός θα μπορούσε όχι μόνο να τον ακούσει με υπομονή αλλά και να του λύσει το πρόβλημα του. Κι αν πάλι έβλεπε ότι αποτύγχανε να δώσει λύση είχε την ικανότητα να παρασύρει τον συνομιλητή του σε άλλες κατευθύνσεις του λόγου και να ξεφεύγει από τις παγίδες που προέβλεπε να έρχονται κατά την έκβαση της συνομιλίας.

Ο Μάρκος Αποστολίδης πέθανε σε ηλικία 74 ετών στην Αντιγόνη των Πριγκηποννήσων την 5^η Δεκεμβρίου του 1888 και ενταφιάστηκε στο Κουσκουντζούκι του Βοσπόρου. Ο τάφος του, που ανακαινίστηκε από την εφοροεπιτροπή της κοινότητας, φέρει επιτύμβια επιγράμματα σε μάρμαρο με τη βιογραφία του ιδρυτού της Ερυθράς Ημισελήνου της Τουρκίας στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα.

Ήταν παντρεμένος με την Ευτέρπη και είχε δύο κόρες και ένα γιο. Απόγονοι του σήμερα ζουν στην Ελλάδα. Το σπίτι του στην Αντιγόνη είναι μουσείο και ανήκει στην Ερυθρά Ημισέληνο ενώ το σπίτι του στο Κουσκουντζούκι έχει μετατραπεί σε τουρκικό Δημοτικό Σχολείο.

Τιμώντας τη μνήμη του αξιαγάπητου αυτού γιατρού τελέστηκε  μνημόσυνο για τα 125 χρόνια  από το θάνατο του στο νεκροταφείο όπου και ο τάφος του. Το μνημόσυνο διοργανώθηκε από την εφοροεπιτροπή της κοινότητας Αγίου Παντελεήμονος Κουσκουντζουκίου και την Διεύθυνση του Ζωγραφείου. Παρευρέθησαν ο πρόεδρος της Ερυθράς Ημισελήνου  Τουρκίας και ο Γεν, Γραμματέας του παραρτήματος της στην Κωνστ/πολη, μαθητές και καθηγητές του Ζωγραφείου και με προεξάρχοντα τον Πατριάρχη μας Βαρθολομαίο έψαλλαν την επιμνημόσυνο ακολουθία.